هرپس سیمپلکس (HSV)؛ ویروسی نهفته در بدن
ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) عضوی از خانواده بزرگی از ویروس‌ها است که معمولاً باعث ایجاد ضایعات پوستی تکرارشونده می‌شود. این ویروس‌ها در بیشتر موارد بدون ایجاد مشکل جدی در بدن میزبان باقی می‌مانند، اما برخی انواع آن در شرایط خاص می‌توانند منجر به عوارض شوند. با آگاهی از عوامل خطر و روش‌های انتقال این ویروس می‌توان از بروز مشکلات جلوگیری کرد.
در این مقاله، بیمارستان مجازی ایران به بررسی انواع HSV، علائم آن و راه‌های انتقال می‌پردازد و در پایان شما را با روش‌های پیشگیری از ابتلا به این ویروس آشنا می‌کند.
📞 0912-020-1734
در بیمارستان مجازی ایران، کیفیت، سرعت و تخصص را در اولویت قرار داده‌ایم.
با اطمینان به ما بسپارید و تجربه‌ای بی‌نظیر از خدمات حرفه‌ای و مطمئن را داشته باشید.
ویروس هرپس چیست؟
خانواده ویروس‌های هرپس سیمپلکس شامل انواع مختلفی مانند HSV-1، HSV-2، وایسلا-زوستر، سایتومگالوویروس و ویروس اپشتین-بار است که می‌توانند بیماری‌های متنوعی از تبخال و آبله‌مرغان تا عفونت‌های جدی‌تر ایجاد کنند.
این ویروس‌ها در طول زندگی افراد و در هر سن و هر طبقه اجتماعی ممکن است سرایت کنند و احتمال ابتلا به آن‌ها از بدو تولد تا سنین بالاتر وجود دارد. به طور کلی، ویروس‌های خانواده هرپس کم‌خطر محسوب می‌شوند، اما افرادی با ضعف سیستم ایمنی در برابر عوارض این ویروس‌ها آسیب‌پذیرتر هستند.
هرپس سیمپلکس (HSV)؛ ویروسی نهفته در بدن
اهمیت خانواده ویروس‌های هرپس به این دلیل است که پس از تماس اولیه، این ویروس‌ها در بدن به‌صورت نهفته باقی می‌مانند و تحت تأثیر محرک‌های مختلف می‌توانند باعث بروز مجدد علائم بالینی شوند. نام‌گذاری این خانواده نیز به همین ویژگی آن‌ها مربوط است؛ در زبان یونانی، واژه‌ی herpein به معنی «خزیدن» است و به نحوه حرکت ویروس در سلول‌ها و ایجاد ضایعات پوستی اشاره دارد که در انواع HSV-1، HSV-2 و ویروس واریسلا-زوستر مشاهده می‌شود.
ویروس هرپس سیمپلکس به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود.
انواع ویروس هرپس سیمپلکس و راه‌های انتقال هرپس سیمپلکس
همان‌طور که گفته شد ویروس هرپس سیمپلکس دو نوع دارد:
HSV-1 یا هرپس دهانی
ویروس هرپس نوع ۱ معمولاً مسئول ایجاد هرپس سیمپلکس دهانی است و نواحی اطراف دهان را درگیر می‌کند. هرچند گاهی این نوع ویروس می‌تواند ضایعات تناسلی نیز ایجاد کند، اما بیشتر ضایعات ناحیه تناسلی ناشی از ویروس هرپس نوع ۲ هستند.
HSV-2 یا هرپس تناسلی
ویروس هرپس نوع ۲ عامل اصلی هرپس تناسلی یا تبخال تناسلی است و معمولاً از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود. فرد مبتلا ممکن است در نواحی اطراف آلت تناسلی یا مقعد ضایعات مشاهده کند. هرچند ضایعات ناشی از HSV-2 گاهی در سایر قسمت‌های بدن نیز ظاهر می‌شوند، اما عمدتاً در نیمه پایینی بدن دیده می‌شوند؛ به همین دلیل این ویروس با نام هرپس تناسلی شناخته می‌شود.
پس از ورود ویروس هرپس سیمپلکس به بدن، ویروس برای همیشه در سلول‌ها باقی می‌ماند. برخی افراد ممکن است هرگز علائم قابل مشاهده‌ای نداشته باشند، اما در صورت بروز علائم، می‌توان نوع ویروس را تشخیص داد.
کدام نوع از ویروس هرپس سیمپلکس شایع‌تر است؟
طبق آمار سازمان بهداشت جهانی (WHO)، حدود ۶۷٪ جمعیت جهان به ویروس هرپس نوع ۱ و تقریباً ۱۱٪ به ویروس هرپس نوع ۲ آلوده هستند.
هرپس نوع ۱ (HSV-1) معمولاً از طریق تماس دهانی منتقل می‌شود و عامل هرپس دهانی است. این انتقال می‌تواند از طریق تماس با زخم‌ها، بزاق یا سطوح اطراف دهان صورت گیرد. گاهی نیز HSV-1 به ناحیه تناسلی منتقل شده و موجب هرپس تناسلی می‌شود.
حتی زمانی که زخم یا علائم قابل مشاهده وجود ندارد، امکان انتقال ویروس هرپس سیمپلکس وجود دارد، اما این احتمال نسبتاً کم است و بیشترین ریسک انتقال در زمان بروز علائم و تماس با ضایعات پوستی رخ می‌دهد.
در ادامه با علائم هرپس آشنا خواهید شد. در صورت مشاهده هرگونه علامت مشکوک، می‌توانید ابتدا به پزشک عمومی، داخلی یا دکتر زنان مراجعه کنید تا پس از بررسی، در صورت لزوم به متخصص بیماری‌های عفونی ارجاع داده شوید.
آشنایی با علائم هرپس سیمپلکس
برخی از علائم ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱ و ۲ عبارت‌اند از:
- ایجاد تبخال در ناحیه لب و دهان یا نواحی تناسلی
- درد هنگام ادرار (در صورت ابتلا به هرپس تناسلی)
- خارش در محل ضایعه
همچنین ممکن است علائم سیستمیک مشابه آنفولانزا نیز مشاهده شود، از جمله:
- تب
- تورم غدد لنفاوی
- سردرد
- خستگی
- کاهش اشتها
در برخی موارد، ویروس هرپس سیمپلکس می‌تواند چشم‌ها را نیز درگیر کند و موجب کراتیت هرپسی (Herpes keratitis) شود. این وضعیت با علائمی مانند درد چشم، ترشحات چشمی و احساس وجود جسم خارجی در چشم همراه است.
چه مدت طول می‌کشد تا ویروس هرپس سیمپلکس تشخیص داده شود؟
همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، ویروس هرپس نوع ۱ و ۲ دارای دوره کمون ۲ تا ۱۲ روزه است؛ به این معنا که ظهور علائم بالینی و دریافت نتیجه مثبت در آزمایش‌های تشخیصی ممکن است حداقل ۲ روز و حداکثر ۱۲ روز طول بکشد. پیش‌تر درباره روش‌های تشخیص توضیح داده شد و در ادامه به بررسی روش‌های درمان این ویروس می‌پردازیم.
درمان هرپس سیمپلکس
در حال حاضر درمان قطعی برای ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) وجود ندارد، اما پزشک می‌تواند برای کنترل ویروس و کاهش علائم، داروهای خوراکی ضدویروسی مانند آسیکلوویر تجویز کند. پمادهای موضعی نیز که اغلب بدون نسخه در دسترس هستند، می‌توانند علائم بالینی مانند خارش، سوزش و درد را کاهش دهند.
برای کاهش دوره‌ی عود بیماری، بهتر است داروهای ضدویروس ظرف ۲۴ ساعت اول پس از بروز علائم مصرف شوند. مصرف این داروها می‌تواند مدت زمان عود را ۱ تا ۲ روز کوتاه‌تر کرده و شدت علائم را کاهش دهد.
در صورتی که فرد در طول سال کمتر از ۶ بار دچار عود تبخال تناسلی شود، معمولاً پزشک مصرف داروها را فقط در دوره‌های عود توصیه می‌کند. اما اگر تعداد دفعات عود بیش از ۶ بار در سال باشد، ممکن است نیاز باشد داروهای ضدویروس به‌طور مداوم و برای ۶ ماه تا ۱ سال مصرف شوند.
کلام آخر
ویروس‌های هرپس سیمپلکس، به ویژه نوع ۱، بسیار رایج هستند و بسیاری از افراد در دوران کودکی به این ویروس آلوده می‌شوند. اگرچه این ویروس تا پایان عمر در بدن باقی می‌ماند، معمولاً مشکلات جدی ایجاد نمی‌کند.
یکی از مهم‌ترین نکات در پیشگیری از ابتلا به HSV، جلوگیری از انتقال ویروس به دیگران است. رعایت نکات بهداشتی، حفظ ایمنی و در صورت نیاز شروع درمان در زمان عود ویروس، نقش مهمی در کنترل آن دارد. همچنین لازم است بدانید که در شرایط خاصی مانند بارداری یا نقص سیستم ایمنی، ویروس هرپس سیمپلکس می‌تواند خطرات بیشتری ایجاد کند؛ بنابراین در این موارد مشورت با پزشک الزامی است.
بیمارستان مجازی ایران با هدف ارائه خدمات پزشکی به صورت آنلاین و در دسترس برای تمام افراد، در تلاش است تا با کمترین هزینه و سریع‌ترین زمان ممکن، خدمات درمانی را به شما ارائه دهد. این بیمارستان مجازی با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، قادر است تا با بهترین کیفیت، مشاوره‌ها و درمان‌های پزشکی را به شما ارائه کند. با تیمی از پزشکان متخصص و کارشناسان پزشکی، بیمارستان مجازی ایران به شما این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به مراجعه حضوری، در اسرع وقت و با صرفه‌جویی در هزینه‌ها، از خدمات پزشکی بهره‌مند شوید.
این خدمات شامل مشاوره آنلاین با پزشکان متخصص، دریافت نسخه‌های پزشکی، بررسی علائم بیماری‌ها، و پیگیری‌های درمانی به صورت مجازی است که می‌توانید از هر کجا و در هر زمان از آن استفاده کنید. بیمارستان مجازی ایران به شما کمک می‌کند تا با کاهش هزینه‌ها و زمان مورد نیاز برای درمان، به راحتی به مراقبت‌های بهداشتی دسترسی پیدا کنید. هدف اصلی این بیمارستان، فراهم آوردن خدمات بهداشتی با کیفیت بالا و دسترسی آسان به مراقبت‌های پزشکی برای همه افراد است.
